Σε μια ιστορική απόφαση προχώρησε το ισπανικό κοινοβούλιο, καθώς ενέκρινε οριστικά την νομιμοποίηση της ευθανασίας και της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας, κάνοντας έτσι την Ισπανία μια από τις ελάχιστες χώρες στον κόσμο που επιτρέπει σε έναν ασθενή που πάσχει από ανίατη ή εκφυλιστική νόσο να αποφασίσει για τον θάνατό του.

Το νομοσχέδιο είχε εγκριθεί αρχικά στη βουλή από τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ πριν από περίπου δύο μήνες, σε ανάλογη κίνηση προχώρησε και η Πορτογαλία, ωστόσο ο νόμος αυτός τέθηκε ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου μετά από προσφυγή του συντηρητικού προέδρου Μαρτσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα για «υπερβολικά αόριστες ιδέες».

Μετά τη σχετική ψηφοφορία στη βουλή, η πρόταση έλαβε 202 ψήφους υπέρ και 141 κατά, ενώ υπήρξαν και δύο αποχές. Η Ισπανία θεωρείται πλέον, μαζί με την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία, ως ένα από τα πρώτα κράτη στον κόσμο που νομιμοποιούν την ευθανασία.

Η Βουλή ενέκρινε τον νόμο που προώθησε το PSOE (Σοσιαλιστικό Κόμμα), ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ εντός τριών μηνών. Για να το ζητήσει, το εκάστοτε άτομο πρέπει «να υποστεί μια σοβαρή και ανίατη ασθένεια ή μια σοβαρή, χρόνια και ανικανότητα» που προκαλεί «ανυπόφορη ταλαιπωρία».

Αν και αφαιρέθηκε από τον τίτλο της πρότασης κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συζήτησης, ο κανόνας ρυθμίζει τόσο την ίδια την ευθανασία – «άμεση χορήγηση μιας ουσίας στον ασθενή από τον αρμόδιο επαγγελματία υγείας» – όσο και αυτό που έχει χαρακτηριστεί ιατρικά υποβοηθούμενη αυτοκτονία – «Η συνταγή ή προμήθεια στον ασθενή από τον επαγγελματία υγείας μιας ουσίας, έτσι ώστε να μπορεί να την αυτοχορηγηθεί, για να προκαλέσει τον θάνατό του».

Αυστηρές προϋποθέσεις

Τη διαδικασία αυτή πλαισιώνουν ορισμένα κριτήρια: το άτομο, πρέπει να είναι απαραίτητα Ισπανός ή κάτοικος της χώρας, καθώς και «ικανός και ενημερωμένος» κατά την υποβολή του αιτήματος, το οποίο πρέπει να διατυπωθεί γραπτώς «χωρίς εξωτερική πίεση» και να ανανεωθεί δεκαπέντε ημέρες αργότερα.

Σημειώνεται επίσης, ότι ο γιατρός μπορεί πάντα να απορρίψει αυτό το αίτημα εάν κρίνει ότι τα απαραίτητα κριτήρια δεν πληρούνται. Επιπλέον, πρέπει να εγκριθεί από άλλον γιατρό και να λάβει το πράσινο φως από επιτροπή αξιολόγησης. Οποιοσδήποτε επαγγελματίας υγείας μπορεί να ισχυριστεί «την αντίρρηση συνείδησης» και να αρνηθεί να συμμετάσχει στη διαδικασία, η οποία πληρώνεται από το σύστημα δημόσιας υγείας.

«Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα: βαδίζουμε προς την αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Βαδίζουμε προς μία κοινωνία πιο ανθρώπινη και δίκαιη για τους ανθρώπους που υποφέρουν και για τις οικογένειές τους », δήλωσε η υπουργός Υγείας Καρολίνα Νταρίας ενώπιον των βουλευτών.

«Mar adentro»

Το θέμα της ευθανασίας απασχολούσε τον δημόσιο διάλογο στην Ισπανία, που βρίσκεται στην τέταρτη θέση παγκοσμίως ως προς το προσδόκιμο ζωής, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και βρέθηκε στο προσκήνιο από τότε που ο τετραπληγικός Ραμόν Σαμπέδρο κατέγραψε την υποβοηθούμενη αυτοκτονία του το 1998, αφού τα δικαστήρια του αρνήθηκαν το δικαίωμα στον θάνατο.

Η ιστορία του μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο στην πολυβραβευμένη ταινία «Mar adentro» (Η Θάλασσα μέσα μου, 2004). «Είναι μια νίκη για τους ανθρώπους που θα μπορέσουν να επωφεληθούν και επίσης για τον Ραμόν», δήλωσε στο AFP Η Ραμόνα Μανέιρο, η φίλη του Ραμόν Σαμπέδρο που τον βοήθησε να πεθάνει.

Άλλη υπόθεση που απασχόλησε την ισπανική κοινή γνώμη, ο Λουίς Μόντες, ο αναισθησιολόγος που βοήθησε 73 ασθενείς σε καταληκτικό στάδιο να πεθάνουν. Η ισπανική δικαιοσύνη έκλεισε οριστικά τον φάκελο του 2007. Πρόσφατα, το 2019, ο Ανχελ Χερνάντεθ συνελήφθη διότι βοήθησε την γυναίκα του που υπέφερε από σκλήρυνση κατά πλάκας να πεθάνει. Περιμένει να δικαστεί.

Σχεδόν το 90% των Ισπανών έχουν ταχθεί υπέρ της νομιμοποίησης της ευθανασίας, σύμφωνα με δημοσκόπηση του 2019. Η δεξιά, η άκρα δεξιά και η καθολική εκκλησία είναι αντίθετες στην νομιμοποίηση της ευθανασίας.

Ο Ραφαέλ Μποτέγια, 35χρονος Ισπανός που είναι παράλυτος από τον λαιμό και κάτω έπειτα από τροχαίο στα 19 του χρόνια, δήλωσε στο Reuters ότι είναι ανακουφισμένος από την ψήφιση του νόμου που του δίνει την επιλογή σε περίπτωση που θα την χρειασθεί. «Αν για κάποιον λόγο κάποιος έχει κουραστεί να ζει, κανείς δεν έχει την δύναμη να του πει “Οχι, θα ζήσεις γιατί οι ψηφοφόροι μου ή η ιδεολογία μου λένε το αντίθετο», είπε.

Έξω από την έδρα του κοινοβουλίου, μαζί με τους διαδηλωτές υπέρ του δικαιώματος σε έναν αξιοπρεπή θάνατο, η Ασουν Γκόμεθ Μπουένο, ο σύζυγος της οποίας υπέφερε από σκλήρυνση κατά πλάκας και πέθανε στα 50 του χρόνια αφού υπέφερε επί πολλά χρόνια , δήλωσε ανακουφισμένη: «Με έλεγαν δολοφόνο διότι ήθελα να βοηθήσω τον άντρα μου να σταματήσει να υποφέρει».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ