Μια βροχή διαττόντων αστέρων ή βροχή μετεώρων είναι το φαινόμενο στο οποίο παρατηρούμε έναν αριθμό μετεώρων να ακτινοβολούν, προερχόμενα από μια συγκεκριμένη περιοχή του νυχτερινού ουρανού. Τους διάττοντες τους ονομάζουμε και «πεφταστέρια», καθώς φαίνονται ως μικρά φωτεινά αντικείμενα που διαγράφουν μια πολύ σύντομη τροχιά στον ουρανό, ώσπου να σβήσουν.

Ακολουθήστε το Start Media στο Google News! 

Οι βροχές διαττόντων δημιουργούνται ως εξής: Καθώς η τροχιά της Γης μας γύρω από τον Ήλιο, τέμνει την τροχιά κάποιου κομήτη (ή και αστεροειδούς), σωματίδια που αφήνει ο κομήτης κατά μήκος της τροχιάς του εισέρχονται στην γήινη ατμόσφαιρα με μεγάλη ταχύτητα. Λόγω τριβής “καίγονται” – “θρυμματίζονται” αφήνοντας το φωτεινό τους ίχνος στον ουρανό. Τότε, τις νύχτες παρατηρούμε «πεφταστέρια».

Κατά την διάρκεια του έτους παρατηρούμε αρκετές βροχές διαττόντων, οι ονομασίες των οποίων (π.χ Περσίδες, Ωριωνίδες, Λεοντίδες κ.α.) προκύπτουν από τον αστερισμό του νυχτερινού ουρανού (π.χ Περσέας, Ωρίων, Λέων κ.α.) στον οποίο παρατηρείται το ακτινοβόλο τους κέντρο, την κατεύθυνση από την οποία φαίνεται να προέρχονται.  Παρατηρούνται όμως σε όλο τον ουρανό.

Μια βροχή διαττόντων παρατηρείται για αρκετές βραδιές στον ουρανό, παρουσιάζοντας ένα μέγιστο, στο οποίο εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα. Όλες οι βροχές διαττότων δεν παρουσιάζουν την ίδια ένταση. Άλλες είναι περισσότερο και άλλες λιγότερο ισχυρές. Για παράδειγμα, οι Περσίδες αποτελούν από τους πλέον εντυπωσιακούς διάττοντες του έτους. Ακόμα και η ίδια βροχή διαττόντων δεν παρουσιάζεται με την ίδια ένταση κάθε χρονιά.

Για να παρατηρήσουμε αποδοτικά μια βροχή διαττόντων χρειάζεται αρχικά να βρισκόμαστε σε σκοτεινό ουρανό, μακριά από τα φώτα των πόλεων – την φωτορρύπανση. Δεν απαιτείται ειδικός εξοπλισμός (τηλεσκόπια ή κιάλια), καθώς πρόκειται για φαινόμενο που εντυπωσιάζει όταν παρατηρείται και δια γυμνού οφθαλμού.

Μια επίσης σημαντική παράμετρος που πρέπει να υπολογίζουμε στην παρατήρηση μιας βροχής διαττόντων είναι και η φάση της Σελήνης στον νυχτερινό ουρανό. Όταν εμφανίζεται η Σελήνη, και ιδίως όταν είμαστε κοντά στην πανσέληνο, το φως του δορυφόρου μας, μας εμποδίζει να παρατηρήσουμε τα αμυδρά πεφταστέρια. Στις ασέληνες νύχτες μπορούμε να απολαύσουμε πιο έντονα μια βροχή διαττόντων.

Οι πιο σημαντικές βροχές διαττόντων που μπορούμε να παρακολουθήσουμε από την χώρα μας στο 2023 συγκεντρώνονται παρακάτω:

Τεταρτίδες

Πρόκειται για την «βροχή» του Ιανουαρίου. Διαρκεί από τις 26 Δεκεμβρίου έως τις 16 Ιανουαρίου. Κατά μέσο όρο παρατηρούνται 25 διάττοντες ανά ώρα. Το ακτινοβόλο σημείο των Τεταρτίδων εντοπίζεται στο όριο των αστερισμών Βοώτη, Ηρακλή και Δράκοντα. Το μειονέκτημα στην παρατήρηση τους οφείλεται στο ότι το μέγιστο διαρκεί λίγες ώρες, καθώς επίσης τυχαίνει αυτό το έτος να πραγματοποιείται πολύ κοντά στην πανσέληνο. Οι Τεταρτίδες μπορούν όμως πολλές φορές να προσφέρουν φωτεινές βολίδες, φαινόμενα πιο έντονα και εντυπωσιακά από τους διάττοντες. Το μέγιστο παρατηρήθηκε το βράδυ 3 προς 4 Ιανουαρίου.

Λυρίδες

Έχοντας πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό της Λύρας, οι Λυρίδες εμφανίζονται στον ουρανό του Απριλίου από 15 έως 29 Απριλίου. Η συχνότητά τους φτάνει έως 18 διάττοντες ανά ώρα και πρόκειται για μια χαμηλής έντασης βροχή διαττόντων. Είναι όμως από τις πιο παλιά παρατηρήσιμες βροχές διαττόντων, καθώς καταγραφές σε κινεζικά κείμενα μαρτυρούν παρατήρησή τους μέχρι και πριν 2.500 χρόνια. Φέτος το μέγιστό τους θα παρατηρηθεί το βράδυ 22 προς 23 Απριλίου και η Σελήνη δεν θα εμποδίζει την θέασή τους.

Ήτα Υδροχοΐδες

Οι Υδροχοΐδες  εμφανίζονται στον ουρανό του Μαΐου, προσφέροντας 10-30 μετέωρα ανά ώρα, τα οποία προέρχονται από υπολείμματα του κομήτη του Halley, καθώς την περίοδο αυτή η τροχιά της Γης μας τέμνει την τροχιά του κομήτη. Ο κομήτης του Halley έχοντας περιοδικότητα 76 ετών αναμένεται να περάσει κοντά από τον πλανήτη μας το 2061.

Το μέγιστο της βροχής των Υδροχοΐδων θα πραγματοποιηθεί τη νύχτα 6 προς 7 Μαΐου όπου θα έχουμε πανσέληνο και θα δυσκολεύει την παρατήρηση του φαινομένου.

Περσίδες

Οι διάττοντες Περσίδες έχουν πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό του Περσέα. Προέρχονται από υπολείμματα του κομήτη Swift-Tuttle και διαρκούν από τις  17 Ιουλίου έως τις 24 Αυγούστου. Αποτελούν από τις πιο εντυπωσιακές βροχές διαττόντων του έτους, καθώς η συχνότητά τους μπορεί να φτάσει έως και 100 μετέωρα ανά ώρα, όταν παρατηρούμε βέβαια από ένα σκοτεινό μέρος!

Το μέγιστό τους φέτος θα το παρατηρήσουμε το βράδυ 12 προς 13 Αυγούστου. Τον Αύγουστο ο καιρός είναι συνήθως πολύ καλός οπότε ευνοείται η παρατήρηση των εντυπωσιακών Περσίδων, καθώς και η Σελήνη δεν θα δυσκολεύει την θέαση.

Δρακοντίδες και Ωριωνίδες

Οι Δρακοντίδες και οι Ωριωνίδες είναι οι βροχές διαττόντων του Οκτώβρη. Οι Δρακοντίδες, έχουν λάβει το όνομά τους από τον αστερισμό του Δράκοντα, παρουσιάζουν μέγιστο 8 προς 9 Οκτώβρη και δεν αποτελούν από τις πολύ εντυπωσιακές βροχές διαττόντων του έτους. Οι Ωριωνίδες, προσφέρουν έως 20 μετέωρα ανά ώρα στο μέγιστό τους και προέρχονται, όπως και οι Υδροχοϊδες (του Μαΐου), από υπολείμματα του κομήτη του Halley. Το μέγιστό τους θα το παρατηρήσουμε 21 προς 22 Οκτώβρη.

Λεοντίδες

Οι Λεοντίδες παρατηρούνται στο διάστημα 6-30 Νοέμβρη και οφείλονται σε υπολείμματα του κομήτη 55P/Tempel-Tuttle ο οποίος περνά με συχνότητα 33 ετών. Ο κομήτης αυτός ανιχνεύθηκε τον Δεκέμβριο 1865. Πολύ νωρίτερα, το 1366, είχε καταγραφεί σε ιστορικά αρχεία. Η “βροχή” των διαττόντων Λεοντιδών πήρε την ονομασία της από τον αστερισμό του Λέοντα, καθώς τα μετέωρα αυτά φαίνονται ότι προέρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού του Λέοντα. Ισχυρές καταιγίδες Λεοντιδών σημειώθηκαν το 1833, 1866, 1966 και 1999 οπότε και σχετίσθηκαν με τη περιοδικότητα των 33 χρόνων του κομήτη.

Φέτος, το φαινόμενο θα παρουσιάσει μέγιστο τη νύχτα 17 προς 18  Νοέμβρη.

Διδυμίδες

Οι Διδυμίδες θεωρούνται από τους πιο εντυπωσιακούς διάττοντες της χρονιάς. Προέρχονται από τον αστεροειδή 3200 Phaethon ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 1,4 χρόνια. Οι Διδυμίδες παρατηρούνται στο διάστημα 4-20 Δεκέμβρη και η συχνότητά τους μπορεί να φτάσει και έως 120 μετέωρα την ώρα, κατά το μέγιστό τους. Το μέγιστο φέτος θα παρατηρηθεί 14 προς 15 Δεκέμβρη, όπου διάττοντες θα είναι ορατοί και πριν τα μεσάνυχτα, καθώς ο αστερισμός των Διδύμων θα έχει ήδη ανατείλει στον ουρανό. Η βραδιά θα είναι ασέληνη, οπότε και οι συνθήκες ευνοϊκές για μια καλή παρατήρηση.

Αρκτίδες

Μια ακόμη βροχή του Δεκέμβρη, και η τελευταία της χρονιάς είναι οι Αρκτίδες. Έχουν πάρει το όνομά τους από τον αστερισμό της Μικρής Άρκτου και εμφανίζουν έως και 10 μετέωρα την ώρα. Το μέγιστό τους θα παρατηρηθεί 22-23 Δεκέμβρη.

ΠΗΓΗ: in 2 life